«Алаш айнасы» газеті ел ішінде жиі айтылып, жиі жазылса да, көп адам мән-мағынасын біле бермейтін кейбір сөздерге талдау жасайтын болады. «Анығы – осы» айдары арқылы газетіміздің әр санында мән-мағынасы беймәлім сөздердің түбірі неден шыққаны, халық арасына тез тарап кетуіне не себеп деген сұрақтарға жауап іздейді. Мәселен, қазіргі уақытта қазақ тілінде кірме сөздерді (парсы және араб тілдерінен енген) айтпағанда, арамызда қазақтың кейбір сөздерінің мағынасын түсіне бермейтін қандастарымыз баршылық. Сондықтан біз бүгінгі санда қазақтың салт-дәстүрі, ырым-тыйымдарының бірқатарын тізбектеп шықпақпыз.

АМАНДАСУ.  Өзара сәлемдесіп, амандық-саулық біліскен соң, мұсыл­мандар әдетте қол алысады. Қол алысқанда да алақанды бір-біріне түйіс­тіріп ұстайды. Ал жай ғана саусақ­тардың ұшын беріп қана амандасуға болмайды.

Әуелгі қол берген кісі кейінгісі қолын алғанша шыдамдылық таны­тып күтіп тұруы керек. Әрине, қол алысып амандасқан тұста қабақ түй­мей, теріс қарамай, қайта жарқын жүз­бен әрі ықылас, әрі кеңпейілдік таны­туы керек.

Қаныпезерлер, кәпірлер, жезөк­шелер мен дінбұзарларға қол беріп аман­даспаса да болады.

Егер өзіңмен бірге тұрған апа-қарындасың, әйтпесе некелі әйелің бол­маса, қалған әйел затымен қол алы­судың еш қажеті жоқ. Егер жақын-туысың, дос-жараның ұзақ сапардан қайтып оралса, әйтпесе олар­мен ұзақ уақыт кездеспеген жағ­дайда қол алысып, көрісіп аман­да­суға әбден болады (төс түйістіре). Солардың ішін­дегі балиғат жасына толмаған ұл-қыздар, немере-шөбе­ре­лермен аман­дасқанда маң­дайы­нан иіскеп немесе сүйіп қана аман­дасудың еш сөкеттігі жоқ. Ал бір көрген адам тұр­мақ, бұрыннан таныс дос-жа­ран­дардың өзімен сүйісіп амандасу  жараспайтын әдетке жата­ды. Бұл ұлға да, қызға да қатысты.

Күнде көріп жүрген таныс­тарыңмен көрісіп амандасу ақылға сыйымсыз. Ел-жұртқа қадірлі, көпшілік сый­лайтын кісімен қол алысып аман­дас­қан соң, оның тағы қолынан сүйіп, құрмет көрсеткеннің еш ерсілігі жоқ.

Құрметті оқырман!

Газетіміздің алдағы сандарында да қазақтың әдет-ғұрып ишараларын бөлім-бөліммен назарларыңызға ұсынатын боламыз.

Жарияланған сөздерге қатысты айтар ой, қосар пікірлеріңіз бен ұсыныстарыңыз болса, хабарласа жүріңіздер!

Байланыс телефоны: 8 /727/ 3 888 062