«Бел көтерер» – баталы сыбаға
Үлкендерді сыйлаудың, бағып-қағудың үлгісін бойымызға сіңірген халықпыз. Бір әулеттің ортасында қарқарадай болып отырған елге қадірлі қарияларға құрмет көрсету – ізеттіліктің белгісі.
Осындай кісілерді құрметтеудің бір көрінісі бұрындары қарт адамдарға арнап «Бел көтерер» деген тағам түрі әзірленеді екен. «Тоқсан көрем деген жасым ба еді, быламық жеймін деген асым ба еді», – дегендей, жанары суалып, тісі түсіп, бойдан қуат кетіп, жасы келген адамдар быламық сияқты тағамды талғажау етіп, дәтке қуат күй кешетіні белгілі. Дегенмен оларға нәрлі тамақтар жеу керек. Осындай жағдайда сол кісілерге арнап әрі жұмсақ, әрі дәмді, қазы, қымыз, жент, ірімшік, сарымай, талқан сияқты құнарлы тағамдардан бойға сіңімді, асқазанға жеңіл етіп жасалатын сыбаға әзірлейтін болған. Мұны балаларынан басқа ағайын-туыс та, көрші-қолаң да, ауылдастары да әдейі дайындап әкеледі. Қарт адамның көңіл-күйін көтеретін әңгіме-дүкен құрып, көңілін аулап қайтады. Сергіп, бір жасап қалған қария немесе кейуана оларға ризашылығын білдіріп, батасын береді. «Бел көтерер» Наурыз тойы кезінде беріледі. Бүгінде Тәуелсіздігіміздің арқасында қайта тірілтіп алған Наурызды қал-қадерімізше тойлап келеміз. Ал енді осы бір ұмыт қалған салт-дәстүрлеріміздің ішіндегі «Бел көтерерді» жандандырып, қайта қолданысқа енгізсек және тек Наурызда ғана емес, айт, мереке-мейрамдарда да үлкендерге берілетін сыбаға етіп, бүгінгі дәстүрлеріміздің қатарына қосып жіберсек, ұлтымыз үшін де, ұрпағымыз үшін де ұлағатты іс болар еді.
